بررسی نگاره های «نبرد بهرام گور با اژدها» در نگارگری ایران از قرن 8 تا 12 هجری قمری

بهرام یکی از مهمترین ایزدان زرتشتی است که در اسطوره شناسی به عنوان فرشته ی پیروزی و نصرت از او یاد می شود. در اوستا به صورت ورثرغن آمده و نام او تحول یافته ی واژه ی ورترهن یا کشنده ی اژدها می باشد. او همچنین نام یکی از شاهان خوشنام و عدالت گستر ساسانی است که درتاریخ از او به بهرام گور یاد شده است. فردوسی و نظامی هر دو به بهترین وجه از بهرام به عنوان شخصیتی عدالت خواه، شجاع و دلاور نام می برند و بر توانایی و جنگاوری او صحه می گذارند. اژدهاکشی بهرام گور بیش از دیگر داستان های او، در ادبیات و هنر ایران مورد توجه واقع شده و در آثار تصویری مختلف شاهد بروز آن هستیم. موضوع اژدهاکشی بهرام ریشه در اسطوره شناسی کهن دارد و در فرهنگ ها و تمدن های دیگر نیز دیده می شود. در این اسطوره، پهلوان به عنوان مظهر پاکی و خیر بر نیروهای شر و شیطانی غلبه می کند. نبرد بهرام با اژدها به دلیل زیبایی و جذابیت در بیشتر نسخه های مصور شاهنامه و خمسه نظامی دیده می شود. در طول سده های مختلف این داستان به تصویر درآمده و در مکتب ها و شیوه های متفاوت نگارگری مصور شده است. آنچه در این رساله قابل بررسی است تحولات زیبایی شناسی در نگاره های نبرد بهرام گور با اژدها در مکتب های مختلف، پیوند ناگسستنی ادبیات و نقاشی و وفاداری هنرمندان به فضای تصویری شاعر می باشد.